Aiet-bastard
Allium ursinum
Amaryllidaceae Alliaceae
Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.
Descripcioun :L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).
Usanço :"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas. - Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli". ("En Mountagno", op.cit p. 72)Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753
Óubloun
Humulus lupulus
Cannabaceae
Àutri noum : Barbouto, Vigno-dóu -Nord.
Noms en français : Houblon, Houblon grimpant.
Descripcioun :Cadun counèis li pigno (enflourejado) dóu óubloun que douno à la biero soun goust. Es uno planto coumuno au nostre dins li relarg umide e proche d'aigo. Se recounèis peréu à si fueio di tres partido (de cop que i'a entiero) e à si lòngui liano.
Usanço :Aleva pèr la biero, li pigno podon perfuma mant uno bevèndo o èstre manjado. Ajudon à dourmi (dins d'ùni relarg se n'en fai de coussin). Fau saupre peréu que li jóuini cambo soun manjadisso coume d'espargo. Ei poussible d'utilisa li tijo pèr la banastarié.
Port : Liano
Taio : 1 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Humulus
Famiho : Cannabaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Baragno
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Humulus lupulus L., 1753